Nên xét nghiệm HIV vào thời điểm nào để có kết quả kết quả chính xác?

Khi phát hiện phơi nhiễm HIV, cần phải nhanh chóng đến cơ sở y tế để xét  nghiệm hoặc có thể sử dụng Test thử nhanh HIV tại nhà của vật tư y tế Đức Anh để biết tình trạng của mình. Tuy nhiên, kết quả ban đầu này chưa phải kết quả chính xác nhất. Trong thời gian 1-3 tháng sau khi phát hiện tình trạng phơi nhiễm, ngay cả khi có kết quả âm tính, thì vẫn cần xét nghiệm lại để tránh trường hợp kết quả xét nghiệm là âm tính giả.

Tiêu chuẩn xác định kết quả HIV âm tính đòi hỏi thỏa mãn một trong hai tình huống

• Xét nghiệm âm tính 2 lần liên tiếp, cách nhau ít nhất 3 tháng, không có hành vi nguy cơ nào phát sinh.
• Xét nghiệm âm tính 1 lần, cách lần có hành vi nguy cơ gần nhất ít nhất 3 tháng.

Cần lưu ý, do tính chất “âm thầm” của loại virus này, ngành y tế luôn khuyến cáo bệnh nhân đi xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt.

Vậy thì, nếu tính từ ngày virus xâm nhập cơ thể thì xét nghiệm HIV sau bao lâu là chính xác?

Sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus HIV có 3 kiểu hình nhân lên như sau

• Virus sẽ nhân lên nhanh chóng vào tuần đầu, vào lúc này virus lan khắp cơ thể, có thể thấy virus ở trong dịch não tủy trước cả khi phát hiện được ở trong máu.
• Sau đó 3 đến 6 tuần, nhiễm trùng bắt đầu giảm, 95% số người bị nhiễm vẫn khỏe mạnh và không nghĩ mình bị nhiễm. Thông thường rất nhiều người làm xét nghiệm 6 tuần, vậy xét nghiệm 6 tuần có chính xác không? Thời điểm này có thể một số người có những biểu hiện của nhiễm HIV giai đoạn sớm, biểu hiện giống như cảm cúm thông thường, nhưng xét nghiệm HIV vào thời điểm này chưa đảm bảo độ chính xác cao.
• Khi tình trạng nhiễm trùng diễn biến thầm lặng. Việc xét nghiệm tìm virus HIV hiệu quả nhất, chính xác nhất thường sau khoảng 2-3 tháng. Có đến 95% bệnh nhân xét nghiệm tìm ra bệnh không dưới 5 tháng sau khi phơi nhiễm với virus HIV. Ở một số ít người, có khi còn sau cả vài năm mới phát hiện được nhiễm HIV.

 

Muốn tìm kháng thể kháng HIV/AIDS, thời gian tối thiểu ít nhất là từ 3 tháng đến 6 tháng sau khi có hành vi gây phơi nhiễm HIV. Nếu sau 3 tháng kết quả xét nghiệm là âm tính thì 3 tháng sau nên làm một xét nghiệm để có kết quả chuẩn xác nhất. Nếu kết quả vẫn là âm tính thì là không bị nhiễm HIV/AIDS. Tuy nhiên, cần lưu  ý trong thời gian xét nghiệm không nên tạo thêm cho mình một hành vi nguy cơ phơi nhiễm HIV nào khác.

Kết quả xét nghiệm HIV thường gặp

• Kết quả âm tính: Kết quả này cho thấy trong máu bạn không có kháng thể chống virut HIV tuy nhiên nó bao gồm 2 khả năng 1 là bạn khôngnhiễm HIV và 2 là đang trong thời kỳ cửa sổ nên chưa phát hiện ra kháng thể này. Do đó bạn cần làm thêm xét nghiệm vào 3 tháng sau.
• Kết quả dương tính: Kết quả này chỉ ra có kháng thể chống HIV trong máu, bạn đã bị nhiễm HIV.
• Kết quả không xác định: Kết quả này thường rất ít gặp nó thường xuất hiện khi bạn đang ở thời kỳ cửa sổ hoặc do bạn dùng thuốc điều trị bệnh nào đó trong thời gian này nên xét nghiệm không rõ ràng do đó phải đi xét nghiệm lại.

Thời gian chính xác để đi xét nghiệm HIV

– Lần 1: Sau 3 tháng từ khi có hành vi có nguy cơ đã lây nhiễm virus HIV – ví dụ như quan hệ tình dục.

– Lần 2: Tính từ lần 1 thì sau 3 tháng tiếp sẽ tiến hành xét nghiệm lần 2.

– Trường hợp đặc biêt: Với trẻ sơ sinh bị di truyền do mẹ thì chỉ có thể xác định chính xác sau khi bé đủ 18 tháng tuổi – tức 1 năm rưỡi.

Thời gian để cho giá trị xét nghiệm trở nên chính xác là vào khoảng 3 – 6 tháng bởi vì lúc này cơ thể người bệnh mới sản sinh ra các kháng thể để chống lại virut HIV, và thực chất hầu hết các loại xét nghiệm không phải tìm ra virus HIV mà là đi tìm kháng thể chống virus HIV.

Tuy nhiên, trong quá trình xét nghiệm, có nhiều trường hợp cơ thể đã nhiễm virus HIV nhưng các kháng thể vẫn chưa được sản sinh hoặc lượng kháng thể sinh ra quá nhỏ nên xét nghiệm không xác định được mầm bệnh hoặc cho là không có bệnh.

Thông thường, “thời kỳ cửa sổ” kéo dài từ 3 – 4 tháng. Tuy nhiên, cũng có 1 số trường hợp kéo dài nhiều hơn nhưng không quá 6 tháng. Hiện nay, đa số sau 12 tuần mà các xét nghiệm cho kết quả âm tính thì bạn có thể yên tâm rằng không mắc virus HIV.